zondag 12 april 2020

U


U luistert niet naar lichamelijke signalen. U oordeelt te snel. U straft baby’s af op hun uiterlijk. U laat uw koffie afkoelen. U bent niet loyaal aan één merk. U eet te snel. U praat te veel. U besteedt uw vrije dagen niet nuttig. U verbrandt vaak maar heeft toch een vitamine D-tekort. Dat u voor 70 procent uit water bestaat gebruikt u als excuus. U vergeet altijd uw paraplu.

U gebruikt alcoholische dranken als een slaapmiddel. U maakt kwijlvlekken op uw satijnen bank.  U bent de definitie van een slechte slaaphygiëne en flost uw tanden enkel voor een tandartsbezoek. U verwaarloost uw organen: u toiletgedrag veroorzaakt blaasontsteking. U doet niet meteen een nieuwe zak in de pedaalemmer. U meet met twee maten. U heeft geen zicht op uw financiën. U denkt niet aan later.

U bent sceptisch over alles maar bezit toch genezende kristallen. U accepteert de cookies, vertrouwt in musea blindelings op de audiotour. U heeft geen open houding. U bevraagt de status quo niet genoeg. U bent kritisch als het u uitkomt. U vermomt een gebrek aan sociale vaardigheden met introversie. Uw arbeidsethos laat te wensen over. U heeft geen ergonomische houding. U heeft kruimels tussen de toetsen.

U heeft weinig interesse voor de wonderen van de natuur. U heeft het noorderlicht nooit gezien. Kleine dingen slaan u uit het veld. U vindt sneeuw maar één dag leuk. U doet beloftes die u niet nakomt. U heeft een onvoorspelbare communicatiestijl. U gaat de deur uit zonder u eerst te verdiepen in het weer. U investeerde in een regenjas maar u draagt hem bijna nooit.

U haalt nieuwsbrieven niet uit uw spambox. U laat uw bikinilijn verslonzen. U bent niet op de hoogte van de nieuwste trends op het gebied van persoonlijke verzorging. U bent zelden of nooit besluitvaardig. U heeft meestal of altijd het gevoel dat dingen u veel moeite kosten. U heeft geen lijstje gemaakt van dagelijkse taken. U heeft bloemen gekocht en ze niet schuin afgesneden, omdat u daar te lui voor was. U heeft onverschillig gereageerd toen iemand u waarschuwde voor overgewicht.

U heeft gelogen dat u Proust las. U heeft achter onhebbelijke standpunten gestaan. U heeft op een feestje Mao Ze Dong verdedigd. U heeft onder het dansen veel ruimte ingenomen. U heeft gezweet, u heeft gestonken uit al uw gaten. U heeft geen rekening gehouden met uw aanblik. U heeft een muizenalarm aangeschaft, hoewel u weet dat die niet werken. U heeft gegoogeld of God bestaat. U heeft geen enkel artikel uitgelezen. U heeft de verkeerde woorden onderstreept. U heeft uw onderbuik geschoren en daarmee en nieuw probleem gecreëerd.

U reageert te snel op berichten. U heeft geen argumenten voor uw gebrek aan geloof in een leven na de dood. U gelooft niet in morele verhevenheid, u heeft de gevolgen van uw handelen niet overwogen. U heeft ideeën over de perfecte moord. U heeft een fascinatie voor gifmengers. U houdt van de geur van aceton. U weet niets van klussen. Uw favoriete schrijver had nazisympathieën. U zegt dat u van bomen houdt maar kunt de meeste soorten niet eens herkennen. U weet niet hoe u een moestuin onderhoudt. De helft van uw boekenkast is ongelezen.

U wast zelden uw rug met zeep. U heeft uw nagels al drie weken niet geknipt. U heeft alleen een winterdekbed. U heeft niet om het bonnetje gevraagd. U draagt kleurencombinaties die vloeken. U bent geen vermakelijk gezelschap voor uw kapper geweest. U bent doof geweest voor andermans oordeel. U heeft gevloekt toen er niemand bij was. U heeft geloofd dat niets heilig was. 

maandag 6 april 2020

Eenzaamheidsimmuniteit


In de weilanden achter mijn huis staat een kudde opvallend gespierde koeien die me als ik er langsloop altijd angstige stierenvechtersvisioenen geeft, waardoor ik sneller begin te lopen op dit stuk van mijn dagelijkse wandeling. De laatste keer viel me op dat er een koe in een omheining apart gezet was. Ik kon niet ontdekken waarom, de stieren zaten met z’n tweeën achter een hek en de kalfjes stonden ook op een ander veld. Mijn kennis van melkdieren is beperkt dus ik weet niet of er meer categorieën zijn. Het trof me dat de geïsoleerde koe iets menselijks had, zoals ze met gesloten ogen en haar kop naar de zon opgeheven op de grond lag.

Terwijl ik gister langs de koeien liep en ingehaald werd door stellen op de fiets, ouders met kinderen in een bolderkar en groepjes stoeiende honden, realiseerde ik me dat ik me eenzaam voelde. Dat was voor het eerst in drie weken en ik maakte een mentale notitie van dit termijn. Goed om te weten dat hier mijn max ligt.

Ik hoef waarschijnlijk niemand uit te leggen dat alleen-zijn en eenzaamheid niet hetzelfde is. Eenzaamheid is een verhevigde vorm van alleen-zijn; om eenzaam te zijn moet je ervan bewust zijn dat je alleen bent. Vaak is dat niet het geval, wanneer je aan het werk bent of een activiteit onderneemt die je sowieso alleen moet doen. De fietsende stellen, kinderen in bolderkarren en stoeiende honden maakten mij er van bewust dat wandelen niet een solitaire bezigheid hoeft te zijn.

In mijn eerste jaren als student voelde ik me vaak eenzaam, omdat mijn sociale leven niet strookte met het beeld dat ik van het studentenleven had. Ik woonde in dezelfde straat als mijn broer en ging bijna elk weekend bij hem The X-files kijken en hoe gezellig dit ook was, het maakte mijn gevoel van eenzaamheid alleen maar erger, want dat ik mijn broer nog steeds nodig had als sociaal vangnet benadrukte het gebrek aan feesten en studieborrels alleen maar.

Met het verstrijken van de jaren maakte ik steeds meer nieuwe vrienden en leerde ik ook beter alleen te zijn. Toen ik ging werken verdween het gevoel dat ik aan een sociaal ideaalbeeld moest voldoen en hoewel ik als freelancer veel vanuit huis werkte, voelde ik me zelden eenzaam. Eén sociale afspraak per week en een paar dagen werken op kantoor was voor mij genoeg.

De afgelopen week had ik het gevoel dat iedereen ineens mijn leven leefde. Klachten over eenzaamheid vond ik irritant, niet alleen omdat ze niet opwogen tegen het daadwerkelijk probleem waar we nu mee kampen, maar ook omdat ik die klachten beschouwde als een belediging van mijn levensstijl.

In een periode van quarantaine is thuiszitten en alleen-zijn de algemene norm. Zoals ik al schreef moet je je bewust zijn van het alleen-zijn om je eenzaam te voelen, maar nu de keuze voor isolement van mij geen anomalie meer maakt, nu het isolement überhaupt geen keuze meer is, sta ik er nauwelijks nog bij stil dat ik alleen ben. Het laat wat mij betreft heel duidelijk zien hoe sociale en maatschappelijke normen nauw verweven zijn met onze individuele, persoonlijke gevoelens.

Mijn ergernis over de eenzaamheidsklachten van anderen is dus verklaarbaar, maar daardoor niet minder kinderachtig. Door mijn gewenning aan een solitair leven heb ik immers al een voorsprong, een voorsprong die in deze periode van crisis waarschijnlijk ook niet in te halen is door mensen die gewend zijn aan veel sociaal contact. Zoals de voorsprong van de schildpad door de haas in de bekende fabel ook niet in te halen is.

In het nieuws las ik afgelopen week dat de ijsvogel in opkomst is. Door de zachte winter is de vogel in goede conditie en volgens experts zitten de parken nu vol met de normaal zo schuwe vogel. Dat deze coronatijd ook een bloeiperiode voor introverte wezens kan zijn, is een van deze vele onverwachte gevolgen van de crisis.

Toch is de limiet van mijn eenzaamheidsimmuniteit nu wel bereikt en ik troost me met het beeld van alle dieren die op het moment de stad overnemen. De vissen die naar het schijnt weer in scholen door de grachten zwemmen, bevers die hun grond terugclaimen en de vele duiven die op 4 mei zonder ons dodenherdenking zullen houden op de dam.

*Lijst met onverwachte gevolgen van de coronacrisis*

- De grachten in de steden zitten weer vol vissen
- Voor de ramen van het bejaardentehuis in mijn buurt worden concerten gegeven. Hevig ontroerd door een vrouw die aria's zingt en een saxofonist. Haar bereik is zo groot dat het bijna klinkt alsof ze versterkt is. Alleen de aria's van de vogels overstemmen soms
- De lucht boven China is nog nooit zo schoon geweest
- Door de behoefte aan nieuws krijgen sommige nieuwswebsites meer bezoekers dan ooit
- Een gebrek aan berichten op social media komt extra hard aan
- Door het verbod op handel in exotische dieren is er een tekort aan bestanddelen voor traditionele Chinese medicijnen, wat goed is voor de biodiversiteit
-  Het ontcijferen van gesprekken die ik bij de supermarkt of onderen het wandelen afluister wordt ineens veel gemakkelijker, omdat bijna elk gesprek wel zijdelings met de coronacrisis te maken heeft
- Er is zoiets als ‘coronacoulance’: mensen die hun huur niet kunnen betalen worden tijdelijk niet uit hun huis gezet, ondernemers krijgen uitstel voor de belasting, mensen met een koophuis kunnen het betalen van hun hypotheek uitstellen, etc etc
- De crisis zorgt voor politieke mobilisatie: veel met name links-progressieve stemmers eisen een ‘systeemverandering’, omdat deze crisis het belang van de publieke sector (zorg, onderwijs) laat zien. Onder neoliberaal bestuur is daar al jaren niet in geïnvesteerd. Bovendien wordt in deze tijd duidelijk hoe kwetsbaar een economie die afhangt van winst en schaalvergroting is ten tijde van crisis
- In het eerste weekend van de crisis stonden er rijen bij bouwmarkten en milieustraten, omdat iedereen ineens gaat klussen of opruimen
- Het doen van onbenullige dingen als het antwoorden van een mailtje heeft nog nooit zoveel moeite gekost
- Mijn koffie smaakt me niet meer
- Ik voel me slap omdat ik te weinig eet
- Kledingverwerkingsbedrijven hebben het druk en roepen op dat mensen minder kleding op moeten ruimen. Iedereen heeft opruimwoede